اعمال محدود انسان در دنیا چگونه با نتایج نامحدود اُخروى سازگارى دارد؟

اعمال محدود انسان در دنیا چگونه با نتایج نامحدود اُخروى سازگارى دارد؟

هر چند این پرسش نوعاً متوجه کیفرهاى اخروى است، اما ممکن است درباره ى پاداش هاى اخروى نیز مطرح باشد; بنابراین لازم است به هر دو محور پرداخته شود.
1. چگونگى سازگارى اعمال انسان با پاداش هاى اخروى،چه نیاز به استدلال و اقامه ى برهان ندارد; زیرا اولا، به آسانى قابل پذیرش است که تفضّل و پاداش بیشتر از عمل، از خداوندى که تفضّل، بخشش و رحمت نامتناهى جزء صفات کمال اوست، جاى شگفتى و پرسش نخواهد داشت;[1] و ثانیاً، عمل نیک انسان مثل حبّه و دانه ى بذرى است که اگر به طور مناسب و در شرایط مساعد کاشته شود، هزارها حبّه از آن پدید مى آید; چنان که قرآن کریم در این باره مى فرماید:
(مَثَلُ الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِی سَبِـیلِ اللّهِ کَمَثَلِ حَبَّة أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِی کُلِّ سُنبُلَة مِئَةُ حَبَّة وَاللّهُ یُضاعِفُ لِمَنْ یَشاءُ وَاللّهُ واسِـعٌ عَلِـیمٌ);[2] کسانى که اموال خود را در راه خدا انفاق مى کنند، همانند بذرى است که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه، یکصد دانه باشد، و خداوند آن را براى هر کس بخواهد و شایستگى داشته باشد دو یا چند برابر مى کند; و خدا (از نظر قدرت و رحمت) وسیع و (به همه چیز) داناست.